 |
 |
 |
 |
| Inleiding |
|
Hoe kunnen patiënten in hun laatste levensfase het best verzorgd en ondersteund worden? In het werkveld van de palliatieve zorg is het bekend dat patiënten eraan hechten te overlijden op de plek van hun voorkeur.
Vanuit het Lectoraat AGZ: Ouderenzorg en Palliatieve Zorg van Saxion is in mei 2013 een onderzoekslijn gestart met als doel om sterven op de plaats van voorkeur meer mogelijk te maken, met behoud van kwaliteit van leven van de zorgvrager en diens naasten. |
|
|
|
|
|
In deze eerste nieuwsbrief beschrijven we kort de opzet van de onderzoekslijn en de bijbehorende projecten. We kijken ernaar uit om voor het onderzoek zo veel mogelijk samen te werken met het werkveld van de ouderenzorg en palliatieve zorg.
Onderzoekers:
Hilde de Vocht (lector ouderenzorg en palliatieve zorg)
Yvonne Kerkhof (projectleider)
Marjolein den Ouden (projectmedewerker) |
|
|
|
De volgende nieuwsbrief verschijnt in juni 2014.
Mocht u willen bijdragen aan één van onderstaande projecten, dan kunt u uiteraard contact met ons opnemen.
Contactgegevens
Yvonne Kerkhof (projectleider): y.j.f.kerkhof@saxion.nl
0570 60 38 83
Marjolein den Ouden (projectmedewerker): m.e.m.denouden@saxion.nl
06 12 37 36 87
Bezoek de webpagina van het
Lectoraat AGZ-Ouderenzorg en Palliatieve Zorg |
|
|
|
| Onderzoekslijn en thema's |
|
Binnen deze onderzoekslijn wordt onderzoek gedaan naar ‘best practices’, wensen en hiaten in de palliatieve terminale zorg. Het onderzoek is met name gericht op de kansen die bepaalde vormen van technologie en applicatiediensten, naast de gangbare medische technologie, bieden om sterven op de plaats van voorkeur meer mogelijk te maken. Met deze onderzoekslijn sluiten we aan bij de Strategische Agenda van Saxion 2012-2016, waarin Living Technology en praktijkgericht onderzoek belangrijke speerpunten zijn.
Het hoofdthema ‘Sterven op de plaats van voorkeur met behoud van kwaliteit van leven’ is na literatuuronderzoek en gesprekken met stakeholders uitgewerkt in meerdere thema’s en subthema’s. Binnen alle thema’s en subthema’s wordt Living Technology geïntegreerd, maar het wordt ook als apart thema in deze onderzoekslijn opgenomen. De thema’s en subthema’s zijn:
• Living Technology in de palliatieve (terminale) zorg
• Vroegsignalering (advanced care planning) met als subthema’s:
- Stand van zaken rondom vroegsignalering in de regio Oost Nederland
- Verpleegkundig en verzorgend e-leiderschap bij de besluitvorming rondom medische beslissingen in de palliatieve fase
- Samenwerking tussen 1e en 2e lijn
- Specialistische teams in de 1e en 2e lijn
• Hervorming langdurige zorg met als subthema’s:
- Versterken eigen regie
- Versterken rol informele zorg
• Culturele diversiteit
Een van onze voornaamste ambities met deze onderzoekslijn is om in samenwerking met het werkveld praktijkgerichte onderzoeksprojecten uit te voeren. We streven ernaar om:
• inzicht te verkrijgen in de interventies die noodzakelijk zijn om sterven op de plaats van voorkeur meer mogelijk te maken;
• nieuwe interventies te ontwerpen;
• interventies te implementeren en evalueren. |
|
|
|
|
|
Wat is de plaats van voorkeur om te sterven? |
|
|
|
Het virtuele verzorgingshuis |
|
|
Voor dit project doen twee groepen hbo-v studenten op dit moment onderzoek naar sterven op de plaats van voorkeur. Onderzoeksvragen zijn bijvoorbeeld: waar willen mensen het liefst overlijden, hoe zijn ze tot die keuze gekomen en in hoeverre zijn ze op de hoogte zijn van (technologische) mogelijkheden. De onderzoeken werden uitgevoerd onder nabestaanden van terminale patiënten in Oost-Nederland en onder 35-plussers in heel Nederland. In dit onderzoek wordt samengewerkt met Berdine Koekoek (coördinator van het palliatief netwerk Salland). Zij zal in het kader van haar master ook keuzen en overwegingen over de gewenste en werkelijke plaats van overlijden in kaart brengen waarbij zij zich speciaal op de eigen regie/autonomie van de patiënt. |
|
|
|
In Luttenberg is het virtuele verzorgingstehuis OZOverbindzorg ontwikkeld. Een sociaal netwerk van familie en zorgprofessionals draagt eraan bij dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen wonen. Het virtuele verzorgingstehuis kan worden ingezet om patiënten vroeger in de palliatieve fase in beeld te krijgen. Daarnaast kan de patiënt gemonitord worden zodat de zorg direct op de gezondheidstoestand kan worden afgestemd. In dit project wordt onderzocht op welke wijze het virtuele verzorgingstehuis kan bijdragen aan sterven op de plaats van voorkeur. Het project wordt opgestart in samenwerking met Cindy Hobert (praktijkmanager gezondheidscentrum De Parel) en de hogeschool Windesheim. |
|
|
De veilige toepassing van technologie |
|
|
|
E-leiderschap bij medische beslissingen in de palliatieve fase: |
|
|
Om ervoor te zorgen dat meer mensen kunnen sterven op de plaats van voorkeur wordt binnen dit onderzoeksproject gestart met een verkenning van de mogelijkheden rondom op afstand bestuurbare en controleerbare infuussystemen in de palliatieve (terminale) fase (bijvoorbeeld pijnpompen). Dit met als beoogd doel om de veilige toepassing van deze systemen in de thuissituatie te bevorderen. In dit project worden de mogelijkheden van e-health en telemedicine rondom deze systemen verkend. Belangrijke onderzoeksvragen zijn:
• Wat is hierover bekend in de literatuur en welke best practices zijn er in Nederland?
• Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om dit te kunnen implementeren?
• Wat zijn hieromtrent de wensen van de zorgorganisaties die hiermee in de toekomst willen gaan werken? |
|
|
|
Voluit: Het nemen van verpleegkundig en verzorgend e-leiderschap bij de besluitvorming rondom medische beslissingen in de palliatieve fase.
Uit onderzoek blijkt dat 62% van de artsen vindt dat ze in de laatste levensfase te lang doorbehandelen en dat dit vaak strijdig is met het welzijn van zorgvragers. Verpleegkundigen en verzorgenden (V&V) onderschrijven het probleem van te lang doorbehandelen. De rol van de verpleegkundigen en verzorgenden lijkt bij het proces van gedeelde besluitvorming rondom medische beslissingen in de palliatieve fase te worden onderschat. Dit komt enerzijds doordat V&V het moeilijk vinden om met de patiënt een gesprek aan te gaan over het naderende levenseinde en anderzijds doordat ze zich niet als een volwaardige gesprekpartner profileren, met andere woorden, hierin onvoldoende leiderschap tonen. In dit onderzoeksproject, dat in samenwerking met Deventer Ziekenhuis, Carinova en Humanitas Deventer wordt uitgevoerd, wordt geïnventariseerd wat verpleegkundigen en verzorgenden nodig hebben om:
• met de patiënt en hun naasten het gesprek aan te gaan over het naderende levenseinde;
• zich als een volwaardige gesprekspartner te kunnen profileren/leiderschap te tonen naast andere disciplines.
Het doel van dit onderzoeksproject is om passende interventies (ict-toepassingen) te identificeren die in de toekomst bijdragen aan een duidelijke rol van V&V in gedeelde besluitvorming rondom het naderende levenseinde. |
|
|
|
| Namens het lectoraat Ouderenzorg en Palliatieve zorg van Saxion wensen we je fijne feestdagen en een voorspoeding 2014! |
|
|
|
|
|
 |
|
